Στολισμός Επιτάφιου… Ενα έθιμο που περνάει από γενιά σε γενιά… Οπως και η κόντρα για το ποιος είναι καλύτερος: Της Μητρόπολης ή της Παντάνασσα; Η σύγκριση; δική σας
Είναι Πάσχα του 2016 και ο Δημήτρης Καμπουράκης γράφει στην εφημερίδα “Εθνος” για τον Επιτάφιο, δίνοντας βαρύτητα στο θέμα του ..στολισμού. Και ανάμεσα στα άλλα αναφέρει ότι ” Τα λουλούδια, οι γυναίκες, τα μαζεύουν από τα χωράφια και τους κήπους τους. Ο,τι έχει η εποχή. Τα κουβαλάνε όλα στην αυλή ης εκκλησίας και μ’ αυτά στολίζουν τον Επιτάφιο. Χωρίς να ακολουθούνε σχέδιο, όπως νομίζει η καθεμιά. Αλλά υπάρχει μια στοιχειώδη αρμονία. Οι γυναικούλες, δεν είναι χαζές, Τζώνη. Αλλά οι συνθέσεις τους είναι σπιτικές, όπως και να το κάνουμε, όχι επαγγελματικές. Βέβαια, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι οι παπάδες μιας εκκλησίας εδώ στην Αθήνα αποφάσιζαν ν’ αφήσουν στις γυναίκες της ενορίας τον στολισμό, πού θα βρούνε αυτές τα λουλούδια; Οπότε τον δίνουν στους λουλουδάδες και ξεμπλέκουν». Και μάλιστα αναφέρει και την αντίθεση με τους … επαγγελματικούς, τους βιομηχανοποιημένους ” Ο στολισμός ενός τάφου έχει κάτι το σπαρακτικό, που βέβαια δεν το έχει κάποιος επαγγελματίας λουλουδάς. Μπορεί εμφανισιακά ο επαγγελματικός Επιτάφιος να είναι πιο εντυπωσιακός, έχει όμως ένα ελάττωμα σε σύγκριση μ’ αυτό τον γυναικών:Δεν μυρίζει… Τα λουλούδια του είναι από τα φυτώρια κι απ’ τα ψυγεία. Δεν έχουνε ζωή μέσα τους. Ενώ ο Επιτάφιος του χωριού μοσχοβολάει. Εχει ανθούς νεραντζιάς και πορτοκαλιάς που κόπηκαν πριν από μία ώρα, τριαντάφυλλα απ’ τους κήπους, κρίνους απ’ τα χωράφια. Το ίδιο είναι;».
Αυτά τότε… Σήμερα, ένας από τους φίλους μας, ο Μηνάς Κουφόπουλος, παιδί της Νάξου θα μας ταξιδέψει στο χρόνο και θα μας μιλήσει για την αγωνία της Μεγάλης Εβδομάδας όσον αφορά την ετοιμασία του Επιτάφιου και κυρίως την “αιώνια” κόντρα των δύο ενοριών (σ.σ. τότε δεν υπήρχε η 3η ενορία του Αγίου Νικοδήμου – Αγίου Νικόλαου Πλανά) για το ποια ενορία (Μητρόπολη ή Παντάνασσα) έχει τον … καλύτερο. Και μας αναφέρει στην προσωπική του ιστοσελίδα ” Η Παντάνασσα μας. Όλοι εμείς που μεγαλώσαμε μέσα στην Εκκλησία, από μικρά παιδιά, περιμέναμε την Μεγάλη Παρασκευή, να μαζέψουμε λουλούδια από τις γειτονιές… Φτάναμε μέχρι τον Άγιο Γεώργιο με τα αδέλφια μου και τα υπόλοιπα παιδιά της γειτονιάς, να κόψουμε από τις αυλές των σπιτιών αγγελικές και κρίνους Άλλες φορές, μας κυνηγούσαν, άλλες πάλι άκουγες «Βοήθειά μας». Και να τα πάμε με χαρά να στολίσουν τον επιτάφιο οι γυναίκες στην Εκκλησία. Ο κύριος Βαγγέλης πρωτοστάτης, ψέλνοντας τα εγκώμια με όλη τη γειτονιά που βοηθούσαν με οποιοδήποτε τρόπο: στο στόλισμα και στην καθαριότητα της Εκκλησίας. Και το βράδυ; Η συνάντηση των δύο ενοριών: Παντάνασσα από τη μία, Μητρόπολη από την άλλη. Φυσικά, «ο δικός μας πάντα ήταν ο καλύτερος» λέγαμε με υπερηφάνεια, επειδή είχαμε βάλει και εμείς το χεράκι μας. Οι εποχές άλλαξαν και βλέπω σήμερα τις ίδιες γυναίκες. Μεγάλες πια αλλά εκεί πάντα στο καθήκον. Για την Παντάνασσα, έστω και με την παρουσία τους να αναπολούν τα χρόνια εκείνα και φυσικά σκάφτομαι και πάλι «πόσο ζωηρός ήμουν χαχαχαχα»
Οι φωτογραφίες είναι της Γεωργίας Μαργαρίτη και Γιάννη Πολυκρέτη και τους ευχαριστούμε