Την εγκύκλιο με την οποία καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, τα δικαιολογητικά και η διαδικασία απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης αυτοκινήτων εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) – Η απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης γονέων με τρία τέκνα παρέχεται για μία μόνο φορά και για ένα αυτοκίνητο ανά οικογένεια.
Την εγκύκλιο με την οποία καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, τα δικαιολογητικά και η διαδικασία απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης αυτοκινήτων εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Σύμφωνα με την εγκύκλιο της ΑΑΔΕ, δικαιούχοι της απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης είναι οι πολύτεκνοι και τρίτεκνοι γονείς, οι οποίοι είναι:
α) Έλληνες πολίτες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
β) ομογενείς αλλοδαπής υπηκοότητας που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
γ) πολίτες άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
δ) πολίτες άλλων κρατών που διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα και είναι γονείς τέκνων ελληνικής υπηκοότητας.
Η απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης γονέων με τρία τέκνα παρέχεται για μία μόνο φορά και για ένα αυτοκίνητο ανά οικογένεια.
Η απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης πολύτεκνων γονέων παρέχεται για δεύτερη και τελευταία φορά, μετά την πάροδο πέντε (5) ετών από την ημερομηνία χρήσης του δικαιώματος αυτού, εφόσον από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι πολύτεκνοι γονείς έχουν κατά τον τελωνισμό του αυτοκινήτου τουλάχιστον τέσσερα (4) ανήλικα τέκνα.
H απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης πολύτεκνων γονέων παρέχεται και στους γονείς, οι οποίοι προτού καταστούν πολύτεκνοι είχαν υπαχθεί στις διατάξεις απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης γονέων με τρία τέκνα.
Δικαιολογητικά
Για τη χορήγηση της απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης υποβάλλονται στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή τελωνισμού του αυτοκινήτου τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
Για τους πολύτεκνους γονείς και γονείς με τρία τέκνα που είναι Έλληνες πολίτες και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα:
Αίτηση – δήλωση στην οποία αναγράφονται:
– Τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας των γονέων και των τέκνων, καθώς και ο τόπος μονίμου κατοικίας τους.
– Η υπηκοότητα του πατέρα και της μητέρας.
– Ο αριθμός δελτίου ταυτότητας και των δύο γονέων.
ββ) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου, στον οποίο είναι εγγεγραμμένη η οικογένεια.
– Για τους πολύτεκνους γονείς, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τέσσερα (4) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
– Για τους γονείς με τρία τέκνα, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τρία (3) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
γγ) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, με την οποία δηλώνεται:
– Σε περίπτωση άσκησης του δικαιώματος για πρώτη φορά: ότι δεν έχουν παραλάβει άλλο αυτοκίνητο με βάση τις διατάξεις που ισχύουν για τους πολύτεκνους γονείς ή τους γονείς με τρία τέκνα ούτε έχουν στην κατοχή τους άλλο αυτοκίνητο, το οποίο έχουν παραλάβει βάσει λοιπών διατάξεων ατελείας και ότι το παραλαμβανόμενο αυτοκίνητο θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για προσωπική και οικογενειακή χρήση και δεν θα μεταβιβαστεί ούτε παραχωρηθεί με οποιοδήποτε τρόπο η χρήση του, πριν την πάροδο τριών (3) ετών από την παραλαβή του.
– Σε περίπτωση εκ νέου άσκησης του δικαιώματος: ότι έχουν παραλάβει άλλο αυτοκίνητο με βάση τις διατάξεις που ισχύουν για τους πολύτεκνους γονείς ή τους γονείς με τρία τέκνα και έχει παρέλθει το προβλεπόμενο περιοριστικό διάστημα για την εκ νέου υπαγωγή στο δικαίωμα απαλλαγής από το φόρο, ότι δεν έχουν στην κατοχή τους άλλο αυτοκίνητο, το οποίο έχουν παραλάβει βάσει λοιπών διατάξεων ατελείας και ότι το παραλαμβανόμενο αυτοκίνητο θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για προσωπική και οικογενειακή χρήση και δεν θα μεταβιβαστεί ούτε παραχωρηθεί με οποιοδήποτε τρόπο η χρήση του, πριν την πάροδο τριών (3) ετών από την παραλαβή του.
Για τους πολύτεκνους γονείς και γονείς με τρία τέκνα που είναι ομογενείς αλλοδαπής υπηκοότητας και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα:
– Αίτηση – δήλωση στην οποία αναγράφονται:
– Τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας των γονέων και των τέκνων, καθώς και ο τόπος μονίμου κατοικίας τους.
– Η υπηκοότητα του πατέρα και της μητέρας. Σε περίπτωση αλλοδαπής υπηκοότητας θα αναγράφεται, αν πρόκειται για Έλληνες, το γένος.
– Ο αριθμός του Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς (Ε.Δ.Τ.Ο) ή της Άδειας Διαμονής Ενιαίου Τύπου (Α.Δ.Ε.Τ) ή του διαβατηρίου.
– Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου, στον οποίο είναι εγγεγραμμένη η οικογένεια ή
– Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή της χώρας τους, με πρόσφατη ημερομηνία έκδοσης, νόμιμα μεταφρασμένο και επικυρωμένο. Στις περιπτώσεις όπου δεν εκδίδεται πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης υποβάλλεται κάθε άλλο δημόσιο έγγραφο εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή της χώρας τους, με πρόσφατη ημερομηνία έκδοσης, νόμιμα μεταφρασμένο και επικυρωμένο.
– Για τους πολύτεκνους γονείς, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τέσσερα (4) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία πα-ραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
– Για τους γονείς με τρία τέκνα, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τρία (3) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
– Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986.
– Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς (Ε.Δ.Τ.Ο) ή Άδεια Διαμονής Ενιαίου Τύπου (Α.Δ.Ε.Τ).
Για τους πολύτεκνους γονείς και γονείς με τρία τέκνα που είναι πολίτες άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.
Αίτηση – δήλωση στην οποία αναγράφονται:
– Τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας των γονέων και των τέκνων, καθώς και ο τόπος μονίμου κατοικίας τους.
– Η υπηκοότητα του πατέρα και της μητέρας. Σε περίπτωση αλλοδαπής υπηκοότητας θα αναγράφεται, αν πρόκειται για Έλληνες, το γένος.
– Ο αριθμός του εγγράφου πιστοποίησης μόνιμης διαμονής πολίτη κράτους μέλους της Ε.Ε. ή ο αριθμός διαβατηρίου.
– Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου, στον οποίο είναι εγγεγραμμένη η οικογένεια ή
– Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή της χώρας τους, με πρόσφατη ημερομηνία έκδοσης, νόμιμα μεταφρασμένο και επικυρωμένο. Στις περιπτώσεις όπου δεν εκδίδεται πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης υποβάλλεται κάθε άλλο δημόσιο έγγραφο εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή της χώρας τους, με πρόσφατη ημερομηνία έκδοσης, νόμιμα μεταφρασμένο και επικυρωμένο.
– Για τους πολύτεκνους γονείς, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τέσσερα (4) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
– Για τους γονείς με τρία τέκνα, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τρία (3) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 κατά τα οριζόμενα στην υποπερ. γγ) της περίπτωσης α) της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
Έγγραφο πιστοποίησης μόνιμης διαμονής πολίτη κράτους μέλους της ΕΕ.
Για τους πολύτεκνους γονείς και γονείς με τρία τέκνα που είναι πολίτες άλλων κρατών, οι οποίοι διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα και είναι γονείς τέκνων ελληνικής υπηκοότητας.
Αίτηση – δήλωση στην οποία αναγράφονται:
– Τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας των γονέων και των τέκνων, καθώς και ο τόπος μονίμου κατοικίας τους.
– Η υπηκοότητα του πατέρα και της μητέρας. Σε περίπτωση αλλοδαπής υπηκοότητας θα αναγράφεται, αν πρόκειται για Έλληνες, το γένος.
– Ο αριθμός του Δελτίου Διαμονής πενταετούς διάρκειας ή του Δελτίου Μόνιμης Διαμονής δεκαετούς διάρκειας ή του διαβατηρίου.
– Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή της χώρας τους, με πρόσφατη ημερομηνία έκδοσης, νόμιμα μεταφρασμένο και επικυρωμένο. Στις περιπτώσεις όπου δεν εκδίδεται πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης υποβάλλεται κάθε άλλο δημόσιο έγγραφο εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή της χώρας τους, με πρόσφατη ημερομηνία έκδοσης, νόμιμα μεταφρασμένο και επικυρωμένο.
– Για τους πολύτεκνους γονείς, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τέσσερα (4) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
– Για τους γονείς με τρία τέκνα, από το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης θα πρέπει να προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι γονείς έχουν στη ζωή τρία (3) τουλάχιστον τέκνα, τα οποία κατά την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου είναι ανήλικα άγαμα ή προστατευόμενα.
– Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 κατά τα οριζόμενα στην υποπερ. γγ) της περίπτωσης α) της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
– Δελτίο Διαμονής πενταετούς διάρκειας ή Δελτίο Μόνιμης Διαμονής δεκαετούς διάρκειας.
Ως «προστατευόμενα» νοούνται τα τέκνα που εμπίπτουν σε μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
– Φοιτούν σε αναγνωρισμένες σχολές και εκπαιδευτικά ιδρύματα της ημεδαπής ή αλλοδαπής και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό πέμπτο (25ο) έτος της ηλικίας τους. Η φοίτηση στα ανωτέρω εκπαιδευτικά ιδρύματα αποδεικνύεται με την υποβολή βεβαίωσης του εκπαιδευτικού ιδρύματος στο οποίο είναι εγγεγραμμένοι. Ως αναγνωρισμένες σχολές και εκπαιδευτικά ιδρύματα στην ημεδαπή νοούνται όσα εντάσσονται σε μια από τις βαθμίδες εκπαίδευσης και παρέχουν τίτλους σπουδών. Η φοίτηση τέκνων σε σχολές και εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής αποδεικνύεται με την υποβολή σχετικής βεβαίωσης του Διαπανεπιστημιακού Οργανισμού Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.).
– Εκπληρώνουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό πέμπτο (25ο) έτος της ηλικίας τους. Η εκπλήρωση των στρατιωτικών υποχρεώσεων αποδεικνύεται με την υποβολή βεβαίωσης της στρατιωτικής υπηρεσίας στην οποία υπάγονται.
– Εμπίπτουν σε κατηγορία ατόμων με αναπηρίες, άγαμα, διαζευγμένα ή σε κατάσταση χηρείας, εφόσον δεν εμπίπτουν στις κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες που δικαιούνται να παραλάβουν επιβατικό αυτοκίνητο με απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης. Η αναπηρία των τέκνων για τη χορήγηση της απαλλαγής αποδεικνύεται με την προσκόμιση ιατρικής γνωμάτευσης του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, από την οποία θα πρέπει να προκύπτει ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά (67%) και άνω. Εκτός από την ανωτέρω ιατρική γνωμάτευση απαιτείται και η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης των δικαιούχων γονέων ότι το τέκνο δεν έχει υπαχθεί στις περί αναπήρων πολιτών διατάξεις ατελείας.
Στην περίπτωση όπου οι δικαιούχοι γονείς βρίσκονται σε διάσταση ή έχει λυθεί ο μεταξύ τους γάμος, το δικαίωμα παρέχεται στον γονέα εκείνο που πράγματι έχει με οριστική δικαστική απόφαση την επιμέλεια των τέκνων, η οποία υποβάλλεται στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή. Στην περίπτωση διαζευγμένων γονέων με προστατευόμενα ενήλικα τέκνα, η αρμόδια Τελωνειακή Αρχή ζητά φορολογικά στοιχεία, από τα οποία πρέπει να προκύπτει ότι τα τέκνα βαρύνουν το φορολογούμενο και συνοικούν μαζί του.
Τελωνειακή παρακολούθηση και αποδέσμευση
Το προβλεπόμενο κατά περίπτωση τελωνειακό παραστατικό για τον τελωνισμό του αυτοκινήτου κατατίθεται υποχρεωτικά στο όνομα και των δύο γονέων.
Στα εκδιδόμενα από την αρμόδια Τελωνειακή Αρχή πιστοποιητικά ταξινόμησης αναγράφεται ρητά η απαγόρευση μεταβίβασης, μίσθωσης ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο παραχώρησης της χρήσης του αυτοκινήτου πριν από την πάροδο τριών (3) ετών από την ημερομηνία παραλαβής του.
Σε περίπτωση μεταβίβασης ή παραχώρησης με οποιονδήποτε τρόπο της χρήσης του αυτοκινήτου πριν από τη συμπλήρωση τριών (3) ετών από την παραλαβή του, εισπράττεται το τέλος ταξινόμησης που αναλογεί κατά το χρόνο της μεταβίβασης ή η διαφορά μεταξύ του τέλους αυτού και του τέλους ταξινόμησης που έχει καταβληθεί.
Αν η μεταβίβαση, μίσθωση ή παραχώρηση με οποιονδήποτε τρόπο της χρήσης του αυτοκινήτου γίνει χωρίς την άδεια της Τελωνειακής Αρχής, εισπράττεται το τέλος ταξινόμησης της προηγούμενης παραγράφου, καθώς και πρόσθετο τέλος, ίσο με το ένα τέταρτο (1/4) του ακέραιου συντελεστή του τέλους ταξινόμησης που αναλογεί στο αυτοκίνητο.
Μετά την παρέλευση τριών (3) ετών από την ημερομηνία παραλαβής του αυτοκινήτου, αυτό μπορεί να μεταβιβαστεί χωρίς την άδεια της Τελωνειακής Αρχής.
Κατά το περιοριστικό διάστημα των τριών (3) ετών η οδήγηση του αυτοκινήτου επιτρέπεται μόνο στα μέλη της οικογένειας του δικαιούχου, σύζυγο και άγαμα τέκνα, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω έγκριση της Τελωνειακής.
Αντικατάσταση αυτοκινήτου λόγω ολικής καταστροφής
Σε περίπτωση ολικής καταστροφής αυτοκινήτου που έχει παραληφθεί με τις ισχύουσες διατάξεις απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης πολύτεκνων γονέων και γονέων με τρία τέκνα επιτρέπεται η αντικατάσταση του αυτοκινήτου με απαλλαγή από το φόρο αυτόν εντός του ισχύοντος περιοριστικού διαστήματος τελωνειακής παρακολούθησής του.
Η αντικατάσταση του αυτοκινήτου λόγω ολικής καταστροφής χορηγείται για μία μόνο φορά ανά οικογένεια από την αρμόδια Τελωνειακή Αρχή, με την τήρηση των όρων και προϋποθέσεων που ισχύουν για την υπαγωγή των ενδιαφερομένων στις διατάξεις των πολυτέκνων γονέων ή των γονέων με τρία τέκνα και εφόσον οι ενδιαφερόμενοι γονείς προσκομίσουν – εκτός των δικαιολογητικών που προβλέπονται στο άρθρο 3 της παρούσας -και τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
α) Αίτηση με την οποία ζητούν να παραλάβουν για πρώτη φορά με την προβλεπόμενη απαλλαγή, αυτοκίνητο προοριζόμενο να αντικαταστήσει άλλο που οι ίδιοι είχαν παραλάβει με τις διατάξεις απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης των πολυτέκνων γονέων ή των γονέων με τρία τέκνα και το οποίο υπέστη ολική καταστροφή.
β) Ακριβές αντίγραφο από το βιβλίο αδικημάτων και συμβάντων του οικείου Αστυνομικού Τμήματος με πρόσφατη ημερομηνία έκδοσης, από το οποίο θα πρέπει να προκύπτει ότι ο ενδιαφερόμενος έχει δηλώσει την ολική καταστροφή του αυτοκινήτου.
γ) Πράξη οριστικής διαγραφής του αυτοκινήτου από τα Μητρώα αυτοκινήτων της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
δ) Βεβαίωση, από την οποία θα προκύπτει ότι το αυτοκίνητο έχει εγκαταλειφθεί υπέρ του Δημοσίου μέσω της Τελωνειακής Αρχής και έχει χαρακτηριστεί ως Όχημα Τέλους Κύκλου Ζωής (Ο.Κ.Τ.Ζ.).
