Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΠεριβάλλονΚυκλάδες - Μ. Φραγκίσκος: Γιατί λέμε "όχι" στα αιολικά Πάρκα

Κυκλάδες – Μ. Φραγκίσκος: Γιατί λέμε “όχι” στα αιολικά Πάρκα

|

Αρθρο του Μιχάλη Φραγκίσκου στην σημερινή έκδοση της “Εφημερίδα των Συντακτών”, –  Η συνείδηση της πετραίας γης είναι ο όρος που χρησιμοποίησε ο Μανώλης Γλέζος στο ομώνυμο βιβλίο του, για να περιγράψει τους πολιτιστικούς δεσμούς του Κυκλαδίτη με το πετραίο περιβάλλον ανθρωπογενές και φυσικό, δηλαδή το πολιτισμικό τοπίο των νησιών.

Με τη «συνείδηση της πετραίας γης» οι Κυκλαδίτες λένε «όχι» στα αιολικά πάρκα

Μιχάλη Φραγκίσκου*

Το Πράσινο Ταμείο του ΥΠΕΝ, μετά τις μεγάλες κινητοποιήσεις στις Κυκλάδες, αποφάσισε να χρηματοδοτήσει πρόγραμμα «κάμψης των αντιδράσεων και απόκτηση της κοινωνικής συναίνεσης για την απρόσκοπτη εγκατάσταση των αιολικών πάρκων» σε προστατευόμενες περιοχές1. Το εγχείρημα βέβαια δεν θα είναι τόσο απλό στις Κυκλάδες, αφού οι κάτοικοι διατηρούν βαθιές ιστορικές ρίζες με το τοπίο που προβλέπονται οι εγκαταστάσεις.

Ας πάρουμε όμως την ιστορία από την αρχή της κατοίκησης στις βραχώδεις κορυφές της Αιγηίδας, δηλαδή των νησιών, όπου για να επιζήσει ο Κυκλαδίτης στο αφιλόξενο περιβάλλον άρχισε να το μεταμορφώνει με ήπιες παρεμβάσεις. Με την πέτρα που διαπερνά διαχρονικά την ύπαρξη του ξεκίνησε να δημιουργεί πολιτισμό. Ως υλικό, εργαλείο και τέχνη, ανασύνθεσε το τοπίο με λειτουργικές πετρόχτιστες κατασκευές, τράφους (πεζούλια), λιθόστρωτα, υδραγωγεία, αλώνια, ανεμόμυλους, περιστεριώνες, κτίσματα, οικισμούς, έργα πλαστικής και σε συνέργεια με τη φύση δημιούργησε τις αναβαθμίδες.

Οι περιορισμένοι πόροι και η αυτογνωσία της κλίμακας του νησιού, επέβαλαν την αειφορική διαχείριση του τοπίου με θεσμοθέτηση κανόνων. Η αρχέγονη παραγωγή σε κάθε μέρος του νησιωτικού τοπίου συνδέθηκε με μύθους, παραδόσεις που αποτέλεσαν αναπόσπαστο χαρακτηριστικό του. Ορίστηκαν οι περιοχές χωρίς ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως οι κορυφές των βουνών, οι πηγές, τα σπήλαια, που αφιερώθηκαν στους θεούς και τους προσδόθηκαν ιερά χαρακτηριστικά. (Παράδειγμα η οριοθέτηση της περιοχής του Δία στις κορυφές του ομώνυμου βουνού της Νάξου, με πέτρινες επιγραφές). Επίσης αντίστοιχα σε λατρευτικούς γεώτοπους κτίστηκαν ναοί, εκκλησιές, μοναστήρια, φρυκτωρίες, κτλ.

Το αξιοσημείωτο σήμερα είναι ότι στους ίδιους τόπους συνεχίζονται οι ίδιες ή παρόμοιες χρήσεις της πρωτογενούς παραγωγής, με τη ζωντανή λαϊκή παράδοση να μεταφέρει τις πολιτισμικές ορίζουσες του τοπίου και να συντηρεί αναλλοίωτες στο πυρήνα τους τις αρμονικές σχέσεις του Κυκλαδίτη με το περιβάλλον. Το ορεινό τοπίο των Κυκλάδων είναι μια πολυδιάστατη οντότητα, μια σύνθεση γεωτόπων, άγριας πανίδας και χλωρίδας, ήπιων ανθρωπογενών παρεμβάσεων και χρήσεων, ανθρώπινου μόχθου, μνημείων, μυθολογίας, ιστορίας και παραδόσεων.

Ο Κυκλαδίτης με ανεπτυγμένα τα πατρογονικά αισθητήρια, τη συνείδηση της ιστορικής συνέχειας, ζει με την βεβαιότητα ότι είναι κληρονομικά συνδημιουργός του τοπίου σε αρμονική συνέργεια με τη φύση και επομένως άγρυπνος θεματοφύλακάς του. Βιώνει το τοπίο του νησιού του με πολιτισμικούς όρους, αφού προσλαμβάνει από αυτό συμβολισμούς, νοήματα και αξίες που διατηρούνται για χιλιετίες στη συλλογική ιστορική μνήμη. Συνδέει τα τοπία με ισχυρά τοπόσημα με ζωντανή τη σημειολογική τους αξία. Συνεχίζει την παρουσία του με «συνείδηση της πετραίας γης» πάνω στην οποία ζει, όπως γράφει στο ομώνυμο βιβλίο του για τις Κυκλάδες ο Μανώλης Γλέζος (2). Είναι αυτό που αδυνατεί να συλλάβει ο αμύητος για τις Κυκλάδες, νομοθέτης, επενδυτής, δεξιός ή αριστερός κυβερνητικός.

Γι αυτό οι εγκαταστάσεις και τα έργα των αιολικών πάρκων στις βουνοκορυφές προκαλούν τις συλλογικές βιωματικές αντιδράσεις των νησιωτών, όπως και οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις ή τα φαραωνικά έργα υποδομής.

Καλό είναι λοιπόν, το κυβερνητικό Πράσινο Ταμείο και οι συνεργαζόμενοι συγγενείς, να σεβαστούν το πολιτισμικό τοπίο των Κυκλάδων. Ματαιοπονούν αν νομίζουν πως θα αποδυναμώσουν την συνείδηση της πετραίας γης των Κυκλαδιτών γιατί είναι πολύ πιο δυνατή και ιστορικά γειωμένη από τα “αίολα” κεφάλαια των επενδυτών!!

*Διδάκτορας Μηχανικός ΕΜΠ Συντονιστής ΣΥΡΙΖΑ Κυκλάδων

1. ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ, ΕΦΣΥΝ 22/6/2020
2. ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ, Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΙΑΣ ΓΗΣ – ΚΥΚΛΑΔΟΓΡΑΦΕΣ , Αθήνα 1997 έκδοση ΤΥΠΩΘΗΤΩ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΑΡΔΑΝΟΣ

 

Διαβάστε εδώ όλες τις τελευταίες ειδήσεις μέσα από τις σελίδες του naxospress.gr

Δείτε εδώ όλες τις ειδήσεις μέσα από την πλατφόρμα του google news…


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Δανακός: “Γιατρικό” για τον “γεροπλάτανο” και οι υπόλοιπες δράσεις

Μέσω άρθρου από την γεωπόνο Νίκη Κεφαλά βλέπουμε τις εξελίξεις γύρω από τον "γεροπλάτανο" του Δανακού...

Ενδοκυκλαδικά: Τροποποίηση δρομολογίου “Σαόνησος” λόγω κακών καιρικών συνθηκών

Δείτε πως διαμορφώνεται το δρομολόγιο (19-20 Μαρτίου) του "Σαόνησος" λόγω κακών καιρικών συνθηκών (πίνακας)

Το εγκώμιο της Τήνου πλέκει o Guardian

Αυτό το ελληνικό νησί εξυμνεί ο «Guardian» και προτείνει διακοπές εκεί την άνοιξη

ΑΔΜΗΕ – Καλώδιο μήκους 560 χλμ. θα ηλεκτροδοτήσει τα Δωδεκάνησα

ΑΔΜΗΕ – Με υποθαλάσσιο καλώδιο 560 χλμ. θα ηλεκτροδοτηθούν τα Δωδεκάνησα - Το χρονοδιάγραμμα της ...αυτονομίας

Κύθνος: Το Αιολικό Εργοστάσιο και ο πετρελαϊκός κολοσσός Total

Ο γαλλικός πετρελαϊκός κολοσσός TOTAL απειλεί το νησί της Κύθνου με αιολικό εργοστάσιο! - Η αντίδραση του Δήμου

ΠΝΑι: Οι επιχειρηματίες έχουν τον πρώτο λόγο και καταθέτουν την άποψή τους

The Rhodes Co-Lab: Στην plastic-free εποχή η γνώμη των τοπικών επιχειρήσεων μετράει

Σαντορίνη: Παράταση για οικοδομικές εργασίες και βέβαια πρόστιμα

Έως και 3.600 ευρώ θα καλούνται να πληρώσουν όσοι θα παραβούν τον κανονισμό Καθαριότητας και Εκτέλεσης Οικοδομικών Εργασιών

Χατζημάρκος: Μικροπολιτική επιλογή όσων μιλούν για “εμπάθεια” της Περιφέρειας προς τη Νάξο (video)

Ο Γιώργος Χατζημάρκος - Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου - μιλάει στη "Ραδιοφωνία Κυκλάδων 101,3" για τις προτάσεις σχετικά με τις βάσεις του ΕΚΑΒ και τη σχέση Περιφέρειας - Νάξου (video)

Νάξος: Αδεια για ένα νέο ξενοδοχείο 4 αστέρων στο νησί

“Πράσινο φως” για νέο ξενοδοχείο 4 αστέρων στη Νάξο - Σε ποια περιοχή

Νοσοκομείο Νάξου: Επιασε δουλειά ο Γυναικολόγος, και πάλι στη Νάξο ο Κων/νος Πατσούρας

Μόνιμος Γυναικολόγος στο Νοσοκομείο Νάξου μετά από αναζήτηση ετών.

Πανναξιακός ΑΟ: Το αντίο στην “ψυχάρα” τον Γιώργο Βαθρακοκοίλη

Ο Πανναξιακός ΑΟ αποχαιρετά τον Γιώργο Βαθρακοκοίλη - Πως θα τον τιμήσει

Νάξος: Εφυγε από τη ζωή ο Γιώργος Βαθρακοκοίλης

Πένθος στη Νάξο για την απώλεια του Γιώργο Βαθρακοκοίλη

Αγιος Αρσένιος – Πολιτιστικός Σύλλογος: Πρόσκληση (17/03) για χορό με τους Κορδελάτους

Οι Κορδελάτοι του Αγίου Αρσενίου προσκαλούν τους φίλους σε χορό στην πλατεία του χωριού..

Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Νέων : Κυριακή στις Τρίποδες με Κορδελάτους (video)

Στις Τρίποδες σήμερα (17/03) χορεύουν οι Κορδελάτοι (video)

Νάξος – Απείρανθος: Κουδουνάτοι σε …δράση το μεσημέρι της Κυριακής (video)

Η Γαλήνη Μπαρδάνη μας μεταφέρει μέσω της "Ραδιοφωνίας Κυκλάδων" στην Απείρανθο για το έθιμο των Κουδουνάτων - Η πρόσκληση από την Ελένη Ελευθερίου μέσα από τα κοτσάκια της

Νοσοκομείο Νάξου: Αύριο (15/03) αναλαμβάνει υπηρεσία ο μόνιμος γυναικολόγος

Αναλαμβάνει από αύριο 15/3 υπηρεσία ο μόνιμος Γυναικολόγος στο Νοσοκομείο Νάξου

Αποκριές 2024: Ολες οι εκδηλώσεις του τετραημέρου στη Νάξο

Παρασκευή 15 Μαρτίου - Κ. Δευτέρα 18 Μαρτίου .. Ολες οι εκδηλώσεις και οι δράσεις στο Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Aegean Air: Από 1η Ιουνίου απευθείας σύνδεση Νάξος – Θεσσαλονίκη

Νέες συνδέσεις της Θεσσαλονίκης με Νάξο και Άμστερνταμ μέσω της Aegean Air