Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΠολιτισμός«Γκουέρνικα»: Ενας πίνακας φόρος τιμής στις θηριωδίες του πολέμου

«Γκουέρνικα»: Ενας πίνακας φόρος τιμής στις θηριωδίες του πολέμου

|

“Γκουέρνικα” ή “Γκερνίκα” – Αναμφίβολα ένας από τους πλέον εμβληματικούς πίνακες του 20ού αιώνα, από τους γνωστότερους του μεγάλου Ισπανού ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο – Ολοκληρώθηκε στις 3 Ιουνίου του 1937 ως ανάμνηση της πρώτης ουσιαστικά επίθεσης εναντίον αμάχων στην διάρκεια του ισπανικού εμφύλιου από τους Γερμανούς  και Ιταλούς συμμάχους του Φράνκο.

Ημέρα μνήμης η 26η Απριλίου για τους Βάσκους…. Στις 26 Απριλίου του 1937 γερμανικά και ιταλικά αεροπλάνα, οι πιλότοι των οποίων πολεμούσαν στο πλευρό των Ισπανών Εθνικιστών (βλ Ισπανικός εμφύλιος πόλεμος) του στρατηγού Φράνκο, βομβάρδισαν την πόλη Γκερνίκα, στη χώρα των Βάσκων, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους εκατοντάδες άνθρωποι. Πόλη που αν και μικρή το …δέμας, με ιδιαίτερη σημασία για τους Βάσκους γιατί εκεί βρίσκεται το Gernikako Arbola (το δέντρο της Γκερνίκα) που συμβολίζει τις ελευθερίες του λαού των Βάσκων. Συν τοις άλλοις είχε και στρατηγική  σημασία: ήταν στο δρόμο των εθνικιστών προς το Μπιλμπάο, η κατάληψη του οποίου θα οδηγούσε στο τέλος του εμφυλίου πολέμου στη βόρεια Ισπανία.

Ο βομβαρδισμός ξεκίνησε στις 4 και μισή το απόγευμα της 26ης Απριλίου 1937 και διήρκησε μέχρι τις επτά το απόγευμα της ίδιας μέρας και η επιχείρηση είχε την κωδική ονομασία: Επιχείρηση Επίπληξη (Operation Rügen).  Από το βομβαρδισμό καταστράφηκε το μεγαλύτερο μέρος της Γκερνίκα και έχασαν τη ζωή τους πολλοί άνθρωποι. Ο ακριβής αριθμός των θυμάτων δεν είναι γνωστός ακόμα και σήμερα. Για πολλά χρόνια μετά τον πόλεμο γινόταν λόγος για περισσότερους από 1.500 νεκρούς. Τα ρωσικά αρχεία της 1ης Μαΐου 1937 έκαναν λόγω για 800 νεκρούς. Σύμφωνα με σύγχρονους ιστορικούς οι νεκροί από το βομβαρδισμό της Γκερνίκα ήταν περίπου 300.

Ομως, ο περισσότεροι από εμάς ξέρουμε την Γκουέρνικα ή Γκέρνικα λόγω του Ισπανού ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο.  Τι σχέση έχει;  Καθώς πλησίαζε η παγκόσμια έκθεση του 1937, μέλη της ισπανικής δημοκρατικής κυβέρνησης ήθελαν το περίπτερο της Ισπανίας στη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού που ήταν αφιερωμένο στην Τέχνη και την Τεχνολογία, να φιλοξενεί έναν πίνακα που θα εξέθετες τις θηριωδίες του αρχιστράτηγου Φράνκο και των συμμάχων του. Έτσι στράφηκαν σε έναν από τους πιο διάσημους ισπανούς ζωγράφους, τον Πάμπλο Πικάσο που είχε ήδη τύχει αναγνώρισης από τη δεκαετία του ’10 για την κυβιστική του καλλιτεχνική έκφραση.

Ο Πικάσο δεν χρειάστηκε να πάει μακριά για να φιλοτεχνήσει τον πίνακα για την έκθεση του Παρισιού, καθώς ζούσε στη Γαλλία από το 1904, από όπου και εξέφραζε τη διαφωνία του με το απολυταρχικό στρατιωτικό καθεστώς της χώρας του. Ο ζωγράφος δημιούργησε τη “Γκουέρνικα” σε διάστημα περίπου 40 ημερών… Στις 3 Ιουνίου του 1937 είχε παραδώσει τον πίνακα, για τον οποίο η κουβέντα ακόμη και σήμερα καλά κρατεί.

guernica_basque.jpg

Εντυπωσιακός σε διαστάσεις (3,54×7,82μ.) δεν αποτυπώνει αεροπλάνα ή βόμβες ή ερείπια.. Οι κυρίαρχες μορφές του έργου είναι ένας ταύρος και ένα πληγωμένο άλογο με διαμελισμένα κορμιά και τέσσερις γυναίκες που ουρλιάζουν κρατώντας νεκρά μωρά. Αρχικά ο Πικάσο πειραματίστηκε με χρώμα, αλλά τελικά κατέληξε στο άσπρο-μαύρο και αποχρώσεις του γκρι, καθώς θεώρησε ότι έτσι δίνει μεγαλύτερη ένταση στο θέμα. Πολλές φορές μετακίνησε φιγούρες και μορφές πριν καταλήξει στην οριστική τους θέση. «Η αφαίρεση του χρώματος και του αναγλύφου αποτελεί διακοπή της σχέσης του ανθρώπου με τον κόσμο: όταν διακόπτεται,δεν υπάρχει πια η φύση ή η ζωή» Όταν πρωτοεμφανίστηκε ο πίνακας, οι αντιδράσεις ήταν μάλλον αρνητικές. Ο Βάσκος τοιχογράφος Χοσέ Μαρία Ουτσενάι δήλωσε: «Για έργο τέχνης είναι ένα από τα φτωχότερα της παγκόσμιας παραγωγής. Πρόκειται για πορνογραφία 7×3». Γερμανικό έντυπο έγραψε ότι πρόκειται για «σύμφυρμα από ανθρώπινα μέλη που θα μπορούσε να είχε ζωγραφίσει τετράχρονος» 

Όπως θα ανέμενε κανείς, ζητήθηκε από τον Πικάσο να εξηγήσει τη χρήση αυτών των πλασμάτων στον πίνακα του. Ωστόσο, ποτέ δεν προσέφερε τίποτα πιο αποκαλυπτικό από τη φράση ότι: «Αυτός ο ταύρος είναι ένας ταύρος και αυτό το άλογο είναι ένα άλογο», προσθέτοντας ότι «εάν δώσετε ένα νόημα σε ορισμένα πράγματα στους πίνακές μου, μπορεί να είναι απολύτως αληθές, αλλά δεν ήταν η πρόθεσή μου να δώσω αυτό το νόημα. Οποίες ιδέες και όποια συμπεράσματα έχετε, τα απέκτησα και γω, αλλά ενστικτωδώς, ασυνείδητα. Κάνω τη ζωγραφιά, για τη ζωγραφιά. Ζωγραφίζω τα αντικείμενα για αυτό που είναι».

Ο πίνακας με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου «φυγαδεύτηκε» στην Αμερική όπου έμεινε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης για πολλά χρόνια και ο Πικάσο είχε δηλώσει πως δε θα επέστρεφε στην Ισπανία προτού αποκατασταθεί πλήρως η δημοκρατία. Το 1974 υπήρξε συμβάν βανδαλισμού του έργου με κόκκινη μπογιά, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη σφαγή του Μι Λάι στο Βιετνάμ. Το 1981 η Γκερνίκα επιστράφηκε στην Ισπανία και εκτέθηκε αρχικά στο Casón del Buen Retiro και κατόπιν στο Μουσείο ντελ Πράδο, προστατευμένη με αλεξίσφαιρο τζάμι και οπλισμένους φρουρούς, για το φόβο νέου βανδαλισμού. Το 1992 ο πίνακας μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία στη Μαδρίτη, του οποίου έγινε το διασημότερο και σπουδαιότερο έκθεμα.

Και βέβαια κάθε έργο έχει και το δικό του μύθο … Οταν οι Ναζί κατέλαβαν το Παρίσι στην προσπάθειά τους να βρουν καλλιτεχνικούς θησαυρούς και να τους κατασχέσουν, προσήγαγαν τον Πικάσο και ένας φασίστας αξιωματικός τού έδειξε μια φωτογραφία του πίνακα και τον ρώτησε: “Αυτόν τον πίνακα εσείς τον κάνατε;” και ο Πικάσο απάντησε με απάθεια ” Οχι, Εσείς!”

Με πληροφορίες από την wikipedia.org 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Πανναξιακό (10ο) Πρωτάθλημα Τάβλι: Πρωταθλητής ο ρούκι Βαγγέλης Παπαδόπουλος

Ο Βαγγέλης Παπαδόπουλος το είπε και το έκανε.. Με 3-1 νίκες κατέκτησε το 10ο Πανναξιακό Πρωτάθλημα Τάβλι

Γ. Λεονταρίτης: “Ζήτησε δωρεάν μετακίνηση των ερασιτεχνικών αθλητικών σωματείων”

Η Πρόταση του αντιπεριφερειάρχη Κυκλάδων, Γ. Λεονταρίτη αναφορικά με τα πλοία που επιδοτούνται από το κράτος, για τις ανάγκες των αθλητών σε όλο το Ν. Αιγαίο - Τι πρότεινε ο Γιάννης Μαργαρίτης

ΝΕ ΠΑΣΟΚ ΚΥΚΛΑΔΩΝ : ΟΧΙ στην συγκάληψη

Η πρόταση που καταθέτει η ΝΕ ΠΑΣΟΚ Κυκλάδων σχετικά με τα Τέμπη και την πρόταση δυσπιστίας

Νάξος: Εξειδικευμένοι κλαδευτές – αναρριχητές ανέλαβαν το κλάδεμα των δέντρων

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων έχει αναθέσει σε εξειδικευμένους κλαδευτές... Τι αναφέρει η κα Κεφαλά

Το Επιμελητήριο Κυκλάδων στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) στη Γένοβα

Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων συζητήθηκαν θέματα που αφορούν τη βιώσιμη ανάπτυξη της κρουαζιέρας στις Κυκλάδες

Νάξος – Καρνάγιο: Γεννητούρια στη παραλία

Νέοι κάτοικοι στο καρνάγιο της Νάξου

Δεύτεροι “φτωχότεροι” καταναλωτές της Ευρώπης οι Έλληνες

Εκτός όμως από τον υψηλότερο μέσο πληθωρισμό, πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποδεικνύει ότι η Ελλάδα πληρώνει ακριβότερα και τον πληθωρισμό της απληστίας, σε σύγκριση με την υπόλοιπη ΕΕ.

Μύκονος – AKTES: Ενημέρωση (30/03) για την Κλιματική Αλλαγή

Ομιλία για την κλιματική αλλαγή από την Εταιρεία Μελέτης Αρχαίων Ακτογραμμών - ΑΚΤΕS .. Που και πότε

10ο Πανναξιακό Πρωτάθλημα Τάβλι: Τελικός και ο πρωτάρης Παπαδόπουλος στη πρόκληση της καριέρας του

Ο μεγάλος τελικός του 10ου Πανναξιακού Πρωταθλήματος Τάβλι ξεκινάει. Ποιος θα επικρατήσει; Ο έμπειρος Μαγκανάρης ή ο ρούκι Παπαδόπουλος;

Αλυκό: Ο Φάρος που “φωτίζει” την γαστρονομία της Νάξου

Ανοίγει την Παρασκευή 5 Απριλίου ο Φάρος του Αλυκού - Τι περιλαμβάνει το μενού

Νάξος (Αγγίδια) – Ενοριακός Ναός Αγίου Χαραλάμπους: Ψήφισμα για την εκδημία του Δημητρίου Σέργη

Το ψήφισμα του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ενοριακού Ναού Αγίου Χαραλάμπους Αγγιδίων Νάξου για το θάνατο του Δημητρίου Σέργη

Απόκριες 2024: Το “ευχαριστώ” από το Σύλλογο Γυναικών Κωμιακής (video)

Τα μέλη του Συλλόγου Γυναικών Κωμιακής με ανάρτησή τους στα social media λένε ένα μεγάλο "ευχαριστώ" σε όσους βρέθηκαν στην πανέμορφη Κωμιακή (video)

Η δράση της Μαρίας Καρυστιανού δείχνει το δρόμο για μία κοινωνία που δεν θα ανέχεται την αδικία

Ο Αλέκος Αρβανιτάς αναλύει την εβδομάδα που μας πέρασε... Από την Καρυστιανού στις Βρυξέλλες έως τον Λοβέρδο και τη Νέα Δημοκρατία - Την Ακρίβεια έως τον Γεωργιάδη και τις απαντήσεις του.. Αναρωτιέται δε εάν στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα

Naxos Medical: Επίσκεψη από τον πλαστικό χειρουργό Νικόλαο Μουστάκη

Σάββατο 23 Μαρτίου θα πραγματοποιήσει προγραμματισμένο Ιατρείο ο Στρατιωτικός Ιατρός, Πλαστικός Επανορθωτικός και Αισθητικός Χειρουργός, Νικόλαος Μουστάκης

Νάξος: Εξειδικευμένοι κλαδευτές – αναρριχητές ανέλαβαν το κλάδεμα των δέντρων

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων έχει αναθέσει σε εξειδικευμένους κλαδευτές... Τι αναφέρει η κα Κεφαλά

Αφρική: Ο Ναξιώτης ορειβάτης που κατέκτησε το Κιλιμάντζαρο

Ο Αντώνης Μαργαρίτης πέτυχε έναν άθλο. Κατάφερε να ανέβει στην ψηλότερη κορυφή βουνού στην Αφρική - Πως περιγράφει την εμπειρία του

Επαρχείο Νάξου – Τμήμα Δημόσιας Υγείας: Περί ορθής διαχείρισης των υγρών αποβλήτων

Ενημέρωση για τη σωστή διαχείριση των υγρών αποβλήτων ενόψει τουριστικής σεζόν