Σε ένα εντυπωσιακό gala το βράδυ του Σαββάτου (13/07), στο Κουφονήσι, έγινε η πρώτη παρουσίαση της μοναδικής – όπως αποδεικνύεται με βάση τα ευρήματα και τη σημασία τους – έκθεσης “δες Απέναντι” – Η σημασία των ευρημάτων για την παγκόσμια ναυσιπλοϊα και όχι μόνο
«Η έρευνά μας αλλάζει την κατανόησή μας για τον πολιτισμό της πρώιμης Εποχής του Χαλκού και υποδεικνύει ότι αυτοί οι πρώιμοι Έλληνες ήταν πολύ πιο οργανωμένοι, τεχνικά και πολιτικά πιο προηγμένοι από ό,τι προηγουμένως είχε θεωρηθεί».. Ποιος το λέει αυτό; Ο Μάικλ Μπόιντ, συν-διευθυντής των ερευνών από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στο Δασκαλιό και τη Κέρο…. Μία έρευνα μέσα από τετραετές ερευνητικό πρόγραμμα που ολοκληρώθηκε το περασμένο φθινόπωρο με την αποκάλυψη εντυπωσιακών αρχιτεκτονικών λειψάνων ενός σημαντικού Πρωτοκυκλαδικού οικισμού. Η τέταρτη και τελευταία περίοδος έρευνας πεδίου πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 2018, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Θαλάσσιοι δρόμοι Κέρου-Νάξου», το οποίο υλοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, υπό την αιγίδα της Βρετανικής Σχολής Αθηνών και την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Το πρόγραμμα διευθύνουν ο καθηγητής Κόλιν Ρένφριου (Colin Renfrew), o Δρ. Μάικλ Μπόιντ (Michael Boyd) και η Ειρήνη Λεγάκη, από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, ως αναπληρώτρια διευθύντρια.
Και χθες, είχαμε το πρώτο … άνοιγμα. Την πρώτη παρουσίαση, το gala προς τιμών των επίσημων από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, το Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων (το παρών ο επόμενος Δήμαρχος Δημήτρης Λιανός), την Κοινότητα Κουφονησίου (ο πρόεδρος Αντώνης Κωβαίος) και βέβαια τη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (ο Επαρχος Νάξου και Αντιπεριφερειάρχης Ιωάννης Μαργαρίτης). Ολοι εκεί… Με τον Δημήτρη Αθανασούλη – Διευθυντή της Εφορείας Αρχαιοτήτων, σε ρόλο οικοδεσπότη και όλους τους καλεσμένους να κρέμονται από το στόμα του Sir Colin Renfrew που ανθρώπου που πίστεψε περισσόερο από κάθε άλλο στη σημασία ανάδειξης του Δασκαλιού και της Κέρου, όσον αφορά το ρόλο τους στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού…
Μάλιστα, όπως έχουμε ήδη διαβάσει οι αρχαιολόγοι σήμερα πιστεύουν ότι, για να κατασκευαστεί το κτιριακό συγκρότημα, οι Έλληνες της πρώιμης Εποχής του Χαλκού πραγματοποίησαν τουλάχιστον 3.500 ναυτικά ταξίδια για να μεταφέρουν από 7.000 ως 10.000 τόνους αστραφτερού λευκού μαρμάρου από το ένα νησί του Αιγαίου σε άλλο (συγκεκριμένα από τη Νάξο). Κάθε ταξίδι επιστροφής θα απαιτούσε έως και 24 μέλη του πληρώματος να κωπηλατούν επί πέντε ώρες περίπου… Τα ταξίδια, συνολικά γύρω στα 45.000 μίλια, επέτρεψαν στους αρχιτέκτονες να κατασκευάσουν αυτό που πιστεύεται ότι ήταν ένα τεράστιο θρησκευτικό ιερό που αποτελείται από περισσότερα από 60 μαρμάρινα κτίρια τα οποία οικοδομήθηκαν ειδικά για να ακτινοβολούν στον ήλιο. Επιπλέον, οι αρχιτέκτονες διαμόρφωσαν στο επικλινές έδαφος του νησιού, γνωστό τους τελευταίους αιώνες ως Δασκαλιό, γύρω στα χίλια μέτρα τεχνητό περιβάλλον, διανεμημένο σε έξι αναβαθμίδες. Αυτά τα πλατιά επίπεδα, περίπου έξι μέτρων, έχουν κατασκευαστεί ειδικά για να φιλοξενήσουν όλα τα κτίρια. Η κορυφή, που δεν είχε αρχικά οικοδομηθεί, είχε μια μικρή μάλλον ιερή ανοιχτή περιοχή πιθανόν για την κατάθεση αναθηματικών προσφορών.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι καλεσμένοι σήμερα έχουν μεταβεί στο Δασκαλιό ώστε να δουν από κοντά τη μαγεία του πανέμορφου αυτού οικισμού που αλλάζει όλη τη γνώση που έχουμε για την αρχαία Ελλάδα.. Η μικρή, σήμερα, βραχονησίδα αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες θέσεις των Προϊστορικών Κυκλάδων, εντυπωσιάζοντας με την πρωτο-αστική αρχιτεκτονική της διαμόρφωση και τις πολλές επαφές που φαίνεται να διατηρούσε με τα γειτονικά νησιά, την ηπειρωτική Ελλάδα, τα Δωδεκάνησα αλλά και τη Μικρά Ασία. Κομβικό ρόλο στην διαμόρφωση και ακμή του Δασκαλιού φαίνεται να έπαιξε ο μοναδικής σημασίας χώρος τελετουργιών ο οποίος είχε αναπτυχθεί πολύ κοντά του, στην Κέρο, δεχόμενος ταξιδιώτες από τα νησιά των Κυκλάδων που έφταναν μέχρι εκεί για να τηρήσουν μια μακρά παράδοση απόθεσης σπασμένων μαρμάρινων ειδωλίων και άλλων ξεχωριστών αντικειμένων.
Οσο για την έκθεση “Δες Απέναντι;” Πραγματοποιείται με τη συνεργασία της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και του Ινστιτούτου Κύπρου και δη στο χώρο που ήταν κάποτε το Δημοτικό Σχολείο και σήμερα είναι ένα πλήρως ανανεωμένο και αναβαθμισμένο εκθεσιακό κέντρο… Αρθρώνεται δε η έκθεση σε δυο άξονες. Αφενός, προβάλλοντας όψεις της ζωής στο Δασκαλιό που καταδεικνύουν την ιδιαιτερότητα και τη θέση σου σε ένα εκτενές δίκτυο ανταλλαγών. Αφετέρου, παρουσιάζοντας πτυχές της ανασκαφικής διαδικασίας και τεκμηρίωσης, που πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση τεχνολογιών αιχμής, καθώς και πλευρές της απαιτητικής εργασίας αρχαιολόγων και ερευνητών, υπό ιδιαίτερα δύσκολες εδαφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες.
Αποκλειστικός χορηγός της έκθεσης είναι η CΟSMOTE. Η χορηγία αποτελεί συνέχεια της στήριξης της COSMOTE στο Πρόγραμμα Ανασκαφών Κέρου (The Cambridge Keros Project), μέσω της παροχής τεχνολογικού εξοπλισμού και διαδικτυακής πρόσβασης κατά τις ανασκαφικές περιόδους 2017-2018.
Επιμέλεια έκθεσης: Στέφανος Κεραμίδας, αρχαιολόγος-μουσειολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων
Αρχαιολογική Συλλογή Κουφονησίου, Άνω Κουφονήσι
διάρκεια έκθεσης: 15 Ιουλίου – 30 Σεπτεμβρίου 2019
καθημερινά | 09.00 -12.00 και 17.00 – 21.30, Τρίτη κλειστά
Ελεύθερη είσοδος
Εγκαίνια: 14 Ιουλίου 2019, 20.00
