Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΙστορίεςΚωμιακή 4 Σεπτεμβρίου 1958: Ημέρα μνήμης για 13 παλικάρια που χάθηκαν έτσι...

Κωμιακή 4 Σεπτεμβρίου 1958: Ημέρα μνήμης για 13 παλικάρια που χάθηκαν έτσι απλά

|

Πριν από 59 χρόνια (04/09/1958) χάθηκαν από μπουρίνι 13 Κωμιακίτες που δούλευσαν στα έργα διάνοιξης του δρόμου Κωμιακής – Απόλλωνα … Η δικαστική μάχη υπό το Νικηφόρο Μανδηλαρά – Τι αναφέρει ο Νίκος Λεβογιάννης στο βιβλίο του «Νεώτερη Ιστορία της Νάξου»

Η 2η Σεπτεμβρίου του 2017 θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη ουκ ολίγων κατοίκων της Κορώνου από τη μάχη που έδωσαν απέναντι σε ένα από τα στοιχεία της φύσης… την φωτιά… Μία μάχη που ευτυχώς δεν είχε ανθρώπινες απώλειες. Παρά μόνο υλικές ζημιές…

Όμως, στη γειτονική Κωμιακή που έμεινε για αρκετές ώρες χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, η σημερινή ημέρα είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους κατοίκους και δη τους γηραιότερους από τη στιγμή που οι μνήμες είναι ζωντανές. Αναφερόμαστε στο τραγικό ατύχημα της 4ης Σεπτεμβρίου του 1958. Πριν από 59 δηλαδή χρόνια. Όταν χάθηκαν 13 κάτοικοι του χωριού, στην πλειοψηφία τους νέοι, οι οποίοι εργάζονταν στα έργα οδοποιίας με σκοπό την διάνοιξη του δρόμου Κωμιακής – Απόλλωνα. Ενός έργου που με βάση τον προϋπολογισμό του έπρεπε να είναι έξι μέτρα στο πλάτος, να έχει προβλεπόμενα έργα για τα όμβρια ύδατα αλλά αντ’ αυτού έγινε ένας δρόμος πλάτους τριών μέτρων με ελάχιστη προστασία (ούτε καν πεζούλες για τα νερά της βροχής) και με σωλήνες μικρού διαμετρήματος αντί για αρδευτικά έργα…

Όλα αυτά τα βρίσκουμε στις σελίδες 102 – 104 του τόμου Β5 του βιβλίου «Νεότερη Ιστορία της Νάξου» του φιλόλογου Νίκου Λεβογιάννη. Τίτλος του κεφαλαίου «Τραγικό εργατικό ατύχημα» και εκεί διαβάζουμε όλες τις λεπτομέρειες αυτής της ιστορίας που όχι μόνο σημάδεψε την Κωμιακή αλλά έβαλε και στο στόχαστρο της τότε Κυβέρνησης τον νεαρό Νάξιο δικηγόρο Νικηφόρο Μανδηλαρά, ο οποίος ανέλαβε την υπεράσπιση των οικογενειών σε μία προσπάθεια να αναδείξει το … σάπιο καθεστώς του Δημοσίου και του τρόπου που δίδονταν οι εργολαβίες…

Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του κου Λεβογιάννη στα social media “Εκείνο το πρωινό άνοιξαν οι ουρανοί επί ώρες και μετέτρεψαν την περιοχή σε ένα απέραντο ποτάμι. Όλα τα γύρω βουνά ήταν σκεπασμένα με ποτάμια που έτρεχαν και παρέσερναν στο διάβα τους τα πάντα. Κάτω από το χωριό σε ένα υπό κατασκευή γεφύρι κατέφυγαν 13 εργάτες που δούλευαν στα έργα διάνοιξης του δρόμου Κωμιακής-Απόλλωνα.

Τα ποτάμια από τα βουνά πάνω από το χωριό δεν άργησαν να σκεπάσουν και το γεφύρι με λάσπη και νερό. Το αποτέλεσμα τραγικό… οι 13 εργάτες παρασύρθηκαν από τον άγριο χείμαρρο και χάθηκαν στην απέραντη ρεματιά.

ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΤΡΑΓΙΚΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ

Στις σελίδες του βιβλίου μου “ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ”, Τόμος Β5 αναδεικνύονται εκτός των άλλων και οι πρωτόγονες συνθήκες κάτω από τις οποίες δούλευαν οι εργάτες, ανασφάλιστοι και απροστάτευτοι, ακόμη και ανήλικα παιδιά.

Ο νεαρός τότε δικηγόρος ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑΣ ξεκίνησε ένα τιτάνιο αγώνα για να αποδείξει ότι επρόκειτο για ένα κλασικό εργατικό ατύχημα και έπρεπε οι υπεύθυνοι να τιμωρηθούν και οι οικογένειες των θυμάτων να αποζημιωθούν. Το πανίσχυρο όμως κατεστημένο της Δεξιάς (ΕΡΕ) τότε υπερασπίστηκε τον εργολάβο του έργου, τον “εθνικό εργολάβο” της κυβέρνησης στις Κυκλάδες, τον περιβόητο Αγουρίδη, καταδικασμένο μετά την κατοχή ως δοσίλογο. Ο Μανδηλαράς “απέτυχε” δικαστικά στην προσπάθειά του, αλλά από αυτή τη δική άρχισε η σκληρή σύγκρουσή του με το παρακράτος που μεσουρανούσε στις Κυκλάδες, το παρακράτος που τελικά στις 16 με 22 Μαΐου 1967 τον δολοφόνησε»

Ποιοι ήταν οι 13 εργάτες που πνίγηκαν (σ.σ. όπως αναφέρεται στην σελίδα 102 τα σώματα των εργατών διαμελίστηκαν από την ορμή των νερών και βρέθηκαν στην θάλασσα του Απόλλωνα σε απόσταση 10 χιλιομέτρων και μετά από τρεις ημέρες αναζήτησης) Καραμαλέγκος Εμμανουήλ, Κορρές Βασίλειος του Μιχαήλ, Κουμερτάς Σταύρος, Λεβογιάννης Γεώργιος του Στυλιανού, Μουστάκας Ιωάννης του Κων/νου, Πρωτονοτάριος Χρήστος του Εμμανουήλ, Ρουφάνης Απόστολος, Σαντοριναίος Γεώργιος, Σιδερής Γεώργιος του Κων/νου, Στάης Γεώργιος του Ιωάννη, Φιλιππουπολίτης Φραγκίσκος του Αύγουστή, Φραγκουλόπουλος Κων/νος του Νικολάου (Πρόεδρος Κοινότητας), Φραντζέσκος Γεώργιος του Εμμανουήλ.

Να σημειώσουμε εδώ σώθηκαν μόλις δύο εργάτες που μετέφεραν τα νέα στο χωριό ενώ κάθε χρόνο στις 4 Σεπτεμβρίου γίνεται επιμνημόσυνη Δέηση στο ξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων που έχει κατασκευαστεί με σκοπό να θυμούνται όλοι εκείνη την ημέρα…

Όσο για την δικαστική διαμάχη; Αντιγράφουμε από το χρονολόγιο του Νικηφόρου Μανδηλαρά:

23.2.1960: Εκδικάζεται στο μονομελές Πλημμελειοδικείο Νάξου η αναβληθείσα στις 23 Νοεμβρίου 1959 δίκη για το τραγικό εργατικό ατύχημα που έγινε στις 4 Σεπτεμβρίου 1958 στα έργα διάνοιξης του δρόμου Κωμιακής-Απόλλωνα και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 13 εργατών. Κατηγορούμενος είναι ο εργολάβος Αγουρίδης. Συνήγορος των οικογενειών των 13 εργατών που διεκδικούν και αποζημιώσεις, είναι ο Μανδηλαράς.  Ο εργολάβος αθωώνεται με την ωμή επέμβαση του κομματικού Νομάρχη Κυκλάδων, που υποχρέωσε υπαλλήλους της Νομαρχίας να καταθέσουν ως μάρτυρες υπεράσπισης. Η υπόθεση είναι η αρχή της σκληρής και πολύχρονης σύγκρουσης του Μανδηλαρά με το πανίσχυρο πολιτικο-κομματικό κατεστημένο των Κυκλάδων, το οποίο μόνος θα κατεδαφίσει.

Ευχαριστώ τον Giorgos Komiaki και Νίκο Λεβογιάννη για τις πληροφορίες και φωτογραφίες

 

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος: Εξειδικευμένοι κλαδευτές – αναρριχητές ανέλαβαν το κλάδεμα των δέντρων

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων έχει αναθέσει σε εξειδικευμένους κλαδευτές... Τι αναφέρει η κα Κεφαλά

Το Επιμελητήριο Κυκλάδων στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) στη Γένοβα

Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων συζητήθηκαν θέματα που αφορούν τη βιώσιμη ανάπτυξη της κρουαζιέρας στις Κυκλάδες

Δεύτεροι “φτωχότεροι” καταναλωτές της Ευρώπης οι Έλληνες

Εκτός όμως από τον υψηλότερο μέσο πληθωρισμό, πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποδεικνύει ότι η Ελλάδα πληρώνει ακριβότερα και τον πληθωρισμό της απληστίας, σε σύγκριση με την υπόλοιπη ΕΕ.

Μύκονος – AKTES: Ενημέρωση (30/03) για την Κλιματική Αλλαγή

Ομιλία για την κλιματική αλλαγή από την Εταιρεία Μελέτης Αρχαίων Ακτογραμμών - ΑΚΤΕS .. Που και πότε

Express Skopelitis: Ετοιμο να επιστρέψει στη δράση

Το Express Skopelitis είναι έτοιμο. Παραμένει στον Πειραιά και ενδεχομένως αύριο να μπει στην καθημερινή του ρουτίνα

Νάξος: Αυτοκίνητο βρέθηκε σε χαντάκι

Σε χαντάκι στον επαρχιακό δρόμο Νάξου - Γαλανάδου βρέθηκε αυτοκίνητο

Μύκονος: “Καμπάνα” σε beach bar, ποιος ο λόγος;

Νέα «καμπάνα» σε beach bar για κατάληψη αιγιαλού - Βάσει της σύμβασης παραχώρησης θα έπρεπε να καταλαμβάνει μόλις 356 τ.μ.

Πολιτιστικός και Περιβαλλοντικός Σύλλογος Γυναικών Νάξου: Πρόσκληση για κατασκευή χελιδονοφωλιάς

Πότε και που ο Πολιτιστικός και Περιβαλλοντικός Σύλλογος Γυναικών Νάξου θα δημιουργήσει χελιδονοφωλιές

10ο Πανναξιακό Πρωτάθλημα Τάβλι: Τελικός και ο πρωτάρης Παπαδόπουλος στη πρόκληση της καριέρας του

Ο μεγάλος τελικός του 10ου Πανναξιακού Πρωταθλήματος Τάβλι ξεκινάει. Ποιος θα επικρατήσει; Ο έμπειρος Μαγκανάρης ή ο ρούκι Παπαδόπουλος;

Αλυκό: Ο Φάρος που “φωτίζει” την γαστρονομία της Νάξου

Ανοίγει την Παρασκευή 5 Απριλίου ο Φάρος του Αλυκού - Τι περιλαμβάνει το μενού

Νάξος (Αγγίδια) – Ενοριακός Ναός Αγίου Χαραλάμπους: Ψήφισμα για την εκδημία του Δημητρίου Σέργη

Το ψήφισμα του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ενοριακού Ναού Αγίου Χαραλάμπους Αγγιδίων Νάξου για το θάνατο του Δημητρίου Σέργη

Απόκριες 2024: Το “ευχαριστώ” από το Σύλλογο Γυναικών Κωμιακής (video)

Τα μέλη του Συλλόγου Γυναικών Κωμιακής με ανάρτησή τους στα social media λένε ένα μεγάλο "ευχαριστώ" σε όσους βρέθηκαν στην πανέμορφη Κωμιακή (video)

Η δράση της Μαρίας Καρυστιανού δείχνει το δρόμο για μία κοινωνία που δεν θα ανέχεται την αδικία

Ο Αλέκος Αρβανιτάς αναλύει την εβδομάδα που μας πέρασε... Από την Καρυστιανού στις Βρυξέλλες έως τον Λοβέρδο και τη Νέα Δημοκρατία - Την Ακρίβεια έως τον Γεωργιάδη και τις απαντήσεις του.. Αναρωτιέται δε εάν στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα

Naxos Medical: Επίσκεψη από τον πλαστικό χειρουργό Νικόλαο Μουστάκη

Σάββατο 23 Μαρτίου θα πραγματοποιήσει προγραμματισμένο Ιατρείο ο Στρατιωτικός Ιατρός, Πλαστικός Επανορθωτικός και Αισθητικός Χειρουργός, Νικόλαος Μουστάκης

Αφρική: Ο Ναξιώτης ορειβάτης που κατέκτησε το Κιλιμάντζαρο

Ο Αντώνης Μαργαρίτης πέτυχε έναν άθλο. Κατάφερε να ανέβει στην ψηλότερη κορυφή βουνού στην Αφρική - Πως περιγράφει την εμπειρία του

Επαρχείο Νάξου – Τμήμα Δημόσιας Υγείας: Περί ορθής διαχείρισης των υγρών αποβλήτων

Ενημέρωση για τη σωστή διαχείριση των υγρών αποβλήτων ενόψει τουριστικής σεζόν

Η Νάξος αποχαιρετά την Φεβρωνία Λαμπρίδου και την συνοδεύει στο ταξίδι στην αιωνιότητα

Με την αρωγή της Θέκλας Κίζη αποχαιρετούμε την Φεβρωνία Λαμπρίδου... Στιγμές που μένουν αξέχαστες